Ý quyền

[Quan]

Nguồn: Internet
Dịch: Nguyễn Hoàng Quân
Ý quyền, còn gọi là Đại thành quyền, là một môn nội gia quyền thuật của Trung quốc, nguyên gốc Tâm ý quyền. Bao gồm: trạm thung (trạm trang), thí lực (thử lực), tẩu bộ, phát lực, thôi thủ, đơn thao thủ, thực chiến tán thủ…. Thời Thanh mạt - Dân sơ, Vương Hương Trai, người Hà bắc, huyện Thâm, thôn Ngụy Gia Lâm, từ cơ bản của Hình ý quyền, hấp thu mặt mạnh của các mon quyền thuật khác, sáng lập nên. Chủ yếu gồm trạm thung, thí lực, thí thanh, tẩu bộ, phát lực, ma sát bộ, thôi thủ, tán thủ… tổ hợp thành. Không có chiêu pháp và quyền sáo cố định, chú trọng dùng ý niệm dẫn đạo động tác, do đó có tên là Ý quyền.

Đặc điểm phong cách
Ý quyền không có chiêu pháp và quyền lộ cố định, chú trọng dùng ý niệm dẫn đạo động tác, do đó có tên Ý quyền. Lấy ý niệm thống suất thân thể, tinh thần tập trung, hô hấp tự nhiên, chu thân buông lỏng, làm cho các bộ phận của cơ thể liên kết thành một thể thống nhất, tiến tới vận dụng tinh thần, làm cho toàn thân đâu đâu cũng tạo thành tranh lực, rồi kiến lập tranh lực với ngoại giới, gọi là hỗn nguyên lực. Tranh lực là các bộ phận của cơ thể lỏng chặt tương hỗ, làm cho tinh thần và cơ thể, cơ thể và ngoại giới đạt tới phối hợp thống nhất cao độ, từ đó phát huy đầy đủ năng lượng của tinh thần và cơ thể.

Chiêu thức động tác
Ý quyền cho rằng "tùng khẩn" (lỏng chặt) cấu thành mâu thuẫn cơ bản trong vận động của cơ thể con người, như sức mạnh, tốc độ, tranh lực (lực giằng), linh hoạt, phối hợp… không gì không theo sự chế ước của tùng khẩn. Tùng khẩn là trạng thái lỏng chặt của cơ nhục, cũng là lỏng chặt của ý niệm. Trước tiên là ý niệm lỏng chặt, Ý quyền nhấn mạnh chữ “ý”. Trạm thung, yêu cầu từ tình thần lỏng chặt tớI thân thể lỏng chặt, đạt tới lỏng chặt phối hợp, làm cho tinh thần và cơ thể đạt tới thống nhất cao độ, mọi chỗ trong cơ thể đều thông liền, cấu thành một chỉnh thể, tương hỗ hô ứng, tức "nhất động vô bất động", làm cho bản thể cảm giác cực kì linh mẫn hiệp điều. Đàn lực chỉnh thể, đạt tới "vô xử bất đàn hoàng". Thí lực (thử lực) là đem hỗn nguyên lực đạt được qua luyện tập trạm thung điều động lên khởi lai, phát lực là sức mạnh tạo nên động lực tấn công hữu hiệu, Y quyền phát lực là phát động hỗn nguyên lực, trong cự li cực ngắn, dụng động tác rất nhỏ, bùng phát tốc độ, đánh ra sức mạnh hoàn chỉnh, để hoàn thành đòn đánh hữu hiệu. Trạm thung, thử lực đều nhằm tạo điều kiện cấp phát lực, để tùy tình huống khác nhau mà tùy cơ tùy thế phát lực. Ma sát bộ là sự kết hợp thử lực của bộ pháp, yêu cầu là "thượng động hạ tự tùy, hạ động thượng tự lĩnh", nhằm duy trì được trọng tâm bình ổn và phối hợp chỉnh thể để có lợi tùy cơ phát lực, trong khi di chuyển tiền hậu, tả hữu, tiến thối.
Thôi thủ và tán thủ, là kỹ kích đối kháng mạnh mẽ của Ý quyền. Thôi thủ còn được gọi là “song nhân thử lực”, khi hai bên tiếp xúc cơ thể, có thể khống chế và tấn công đối phương hữu hiệu. Tán thủ là đấu tay không. Khí giới của Ý quyền có bán bả can, song bả đao…

[Quan]

Phát triển và truyền thừa

Ý quyền, còn gọi là Đại thành quyền, là một môn quyền thuật truyền thống của Trung quốc.

Tiên sinh Vương Hương Trai, người sáng tạo nên Ý quyền, danh Chính Hòa, còn gọi là Ni Bảo, tự Vũ Tăng, vãn niên tự hiệu "Mâu thuẫn lão nhân", sinh ngày 24 tháng 11 năm 1885, tại Hà bắc, huyện Thâm, thôn Ngụy gia lâm, tháng 7 năm 1963 mất tại Thiên tân, hưởng niên 78 tuế.

Khi còn bé, Hương Trai tiên sinh thân thể ốm yếu, nhiều bệnh, vì cầu cường thân kiện thể, khi 8 tuổi theo tông sư Hình ý quyền mệnh danh “Bán bộ băng quyền đả biến thiên hạ" Quách Vân Thâm tiên sinh học tập Hình ý quyền. Do thiên tư thông dĩnh, lại khắc khổ dụng công học tập, nghiên cứu quyền lí sâu sắc, được Quách lão ưu ái, đạt được tận cùng quyền học tinh túy của Quách lão.

Hương Trai tiên sinh đối với quyền học tịnh không hề có suy nghĩ học thức cục bộ với nhất kĩ nhất đắc, càng không có thành kiên phái hệ môn hộ, ông cho rằng lịch sử võ thuật của Trung quốc rất lâu dài, trong các thời kỳ, các địa phương khác nhau đều có các quyền thuật gia có thành tựu, đều có phong cách và đặc điểm mạnh khác nhau.

Khoảng năm 1907, Hương Trai tiên sinh để mở rộng tầm mắt, tăng cường kiến văn, li sư xuất du. Năm 1913, Hương Trai tiên sinh nhận chủ trì công tác giáo vụ tại “Lục quân bộ vũ kĩ giáo luyện sở”, Hương Trai tiên sinh đã giao lưu với các danh gia quyền thuật, như Lưu Văn Hoa ( con của Lưu Kì Lan), Thượng Vân Tường, Tôn Lộc Đường…, thủ trường bổ đoản, kĩ nghệ ngày cang tinh thâm.

Năm 1918, để tiến thêm một bước tìm hiểu chân lý truyền thống võ thuật Trung quốc, Hương Trai tiên sinh li gia xuất du, đếnthiểu lâm tự, tại Tung sơn, Hà nam, cùng truyền nhân Tâm ý quyền Hằng Lâm đại hòa thượng luận bàn quyền thuật một số tháng; sau đó đi qua Hồ bắc, Hồ nam, tới Phúc kiến, gặp danh gia Tâm ý Phương Kháp Trang tiên sinh tại Nam Thiếu lâm tự, qua Phương tiên sinh giới thiệu, quen biếtvới danh gia Hạc quyền Kim Thiệu Phong tiên sinh, hai bên tâm đắc. Sau đó, Vương Hương Trai tiên sinh trở về Hồ nam, gặp cao thủ Tâm ý quyền Tạ Thiết Phu tại Hành dương, so tài bị bại,, được Tạ lão tiên sinh hết lòng truyền thụ.

Năm 1925, trên đường quay về phương Bắc, Hương Trai tiên sinh tình cờ gặp Hoàng Mộ Tiều tiên sinh tại Hoài nam, An Huy, đạt được yếu nghĩa của kiện vũ, sau đó sáng tạo ra du long, kinh xà, hạc hí, huy lãng… trong kiện vũ

Giữa những năm 20 (TK 21), Hương Trai tiên sinh nhiều năm xuất du sưu tập thành “đệ nhất thủ tài liệu”, người chỉnh lí, tổng kết và nghiên cứu, phê phán ới giới võ thuật đương thời tôn sùng quyền thuật hoa mỹ, chấp trước chiêu thức, phương pháp phiến diện, vạch trần thị phi, xiển minh chân nghĩa; trên cơ sở Hình ý quyền, hấp thu mặt mạnh của các phái, vứt vỏ sáo lộ, chiêu thức cố định từ mấy trăm năm, tham khảo khoa học, chứng nghiệm để thấy rõ, ông sáng tạo ra môn quyền mới là Ý quyền. ý quyền không có sáo lộ và chiêu thức, chiêu pháp cố định, tên là Ý quyền, nhấn mạnh tác dụng trọng yếu của “ý” trong quá trình huấn luyện quyên thuật. Ý quyền là cuộc cách mạng võ thuật, làm cho giới võ thuật chấn động cực đại.

[Quan]

Phát dương quang đại

Đệ tử Ý quyền sớm nhất là 3 chú cháu Tề Chấp Độ. Không lâu sau, đến Thiên tân thăm sư huynh Trương Chiêm Khôi (Triệu Đông). Tại công ty Thiên tân Thái cổ và Thanh niên hội truyền thụ Ý quyền, có Triệu Đạo Tân, Cố Tiểu Si, Mã Kì Xương, Trịnh Chí Tùng, Miêu Xuân Vũ, Trương Tông Tuệ, Cừu Trĩ Hòa, Triệu Phùng Nghiêu, Triệu Tá Nghiêu, Trương Ân Đồng… cùng học Ý quyền. Lúc này, Ý quyền sơ bộ hình thành kiểu quyền thuật mới mẻ không có thao lộ và chiêu pháp cố định, chỉ gồm các nội dung: trạm trang, thử lực, thử thanh, tẩu bộ, phát lực, thôi thủ, tán thủ… không giống Hình ý quyền.
Năm 1928, theo lời mời của 2 vị tiên sinh Trương Chi Giang và Lí Cảnh Lâm, Hương Trai tiên sinh cùng nghĩa tử Triệu Đạo Tân và Trương Chiêm Khôi tiên sinh tới Hàng châu tham gia hội thi đấu võ thuật toàn Trung quốc lần thứ 3, nhận nhiệm vụ trọng tài của đại hội. Tại đại hội, tiên sinh biểu diễn thử lực (bao hàm thử thanh) của Ý quyền. Sau đại hội, theo lời mời của sư huynh Tiễn Nghiễn Đường tới Thượng hải truyện thụ Ý quyền, tại Ngưu trang lộ thành lập "Ý quyền xã" . Đương thời có danh gia Cao Chấn Đông, Chu Quốc Lộc, Chu Quốc Trinh, Trương Trường Nghi, Trương Trường Tín, Vưu Bành Hi, Hàn Tinh Kiều, Hàn Tinh Viên, Bặc Ân Phú, Vương Thúc Hòa, Mã Kiến Siêu, Ninh Đại Xuân… bái học Ý quyền.
Năm 1929, Hương Trai tiên sinh viết cuốn “ý quyền chính quỹ”. Trong thời gian đó, cùng danh gia Tâm ý quyền Ngô Dực Huy tiên sinh giao lưu võ thuật, đánh bại võ sĩ quán quân quyền anh thế giới hạng nhẹ người Hungary “Anh – cách”. Sau đó, tại Anh quốc, “Anh – cách” đã phát biểu trên tờ Times “tôi đã gặp quyền thuật chân chính của Trung quốc”.
Năm 1935, Hương Trai tiên sinh mang theo các đệ tử Bặc An Phú, Hàn Tinh Kiều, Trương Trường Tín, Trương Ân Đồng Đẳng tiến lên phái Bắc qua Tiên tân, về huyện Thâm, tiến một bước nghiên cứu Ý quyền.
Năm 1937, theo lời mời của hai vị tiên sinh Trương Ngọc Hành và Tề Chấn Lâm, Hương Trai tiên sinh đến Bắc bình định cư. Mùa thu năm đó, quyền sư danh tiếng của bắc bình là Hồng Liên Thuận đến thăm Hương Trai tiên sinh, ba lần tử tay, ba lần bại, liền dẫn theo đệ tử bái Hương Trai tiên sinh, Diêu Tông Huân,; sau này, môn đồ đắc ý của Hồng tiên sinh được Hương Trai tiên sinh khen ngợi. Hương Trai tiên sinh tại ban thể dục của Học hội tứ tồn truyền thụ Ý quyền, phân ra lớp kĩ kích (chiến đấu) và lớp dưỡng sinh. Kĩ kích ban tại Tây thành, trước sau thu nhận Dương Đức Mậu, Lí Vĩnh Tông, Đậu Thế Minh, Đậu Thế Thành, Ngao Thạc Bằng, Ngao Thạc Hồng, Trương Trung, Trương Phu, Vương Bân Khôi, Dương Thiệu Canh, Lí Văn Đào, Lí Kiến Vũ, Vương Thập Xuyên, Đông Quốc Tảo, Tiêu Kim Cương; lớp dưỡng sinh cóKinh Dịch Địa, Hậu Thiết. Tại Bắc bình thái miếu (nay là cung văn hóa nhân dân), có Tần Trọng Tam, Trần Hải Đình, Vu Vĩnh Niên, Bộ Ngọc Côn, Bí Tĩnh Khắc, Tôn Văn Thanh với thứ nữ của Hương Trai tiên sinh là Vương Ngọc Phương…
Đầu năm 1940, Hương Trai tiên sinh tại tờ《 Nhật báo 》của Bắc bình, công khai phát biểu rõ ràng: hoan nghênh giới nhân sĩ võ thuật đích thân tới chỉ giáo giáo, lấy võ kết bạn, cùng nhau nghiên cứu, thảo luận phát triển võ thuật, để đề xướng Ý quyền, cùng xiển mình chân nghĩa quyền học. Nhiều võ sỹ Nhật bản đã thách đấu Hương Trai tiên sinh, nhưng đều bị đánh bại, trong đó có Trạch Tỉnh Kiện Nhất Nhu đạo ngũ đẳng, kiếm đạo tam đẳng. Trạch Tỉnh sau đó theo học Ý quyền, sau này tại Nhật bản chuyển thánh “Thái khí quyền" .
Mùa hè năm 1940, Trương Bích ( tự Ngọc Hành ), Tề Chấn Lâm ngợi c Ý quyền, tặng Ý quyền danh"Đại thành quyền", nhưng không hợp bản ý của Hương Trai tiên sinh, đương thời có ý từ chối, nhưng không tiện từ chối, vả lại ngày 2 tháng 4 năm 1940, Trương lão tiên sinh phát biểu trên “Thực báo” bài “Mệnh danh Đại thành quyền”, tên Đại thành quyền có từ đó. Sau này tuy vẫn dùng tên Ý quyền, nhưng tên gọi Đại thành quyền đã lâu năm, lưy truyền rộng rãi, đến nay tên Ý quyền và Đại thành quyền cùng tồn tại, đó là sản phẩm của lịch sử.
Năm 1941Hương Trai tiên sinh tặng tên cho sau đệ tử giỏi ký kích: Triệu Ân Khánh được Đạo Tân, Hàn Tinh Kiều được tặng Đạo Khoan, Bặc Ân Phú được tặng Đạo Khôi, Trương Ân Đồng được tặng Đạo Đức, Triệu Phùng Nghiêu được tặng Đạo Hoành, Diêu Tông Huân được tặng Kế Hương.
Năm 1944, Hương Trai tiên sinh từ căn bản “Ý quyền chính quỹ”, viết “Quyền đạo trung khu” còn có tên là “Đại thành quyền luận”. Sau khi giải phóng Bắc bình, Hương Trai tiên sinh đến ccông viên Tung sơn ở Bắc kinh truyền thụ công pháp trạm trang với mục đích kiện thân dưỡng sinh, không còn truyền thụ.
Năm 1950, theo lời mời của Tổng hội thể dục toàn quốc, Hương Trai tiên sinh nhận chức tổ phó tổ võ thuật, sau này lại rời bỏ chức vụ này.
Năm 1958, theo yêu cầu của Viện ngiên cứu Trung y Bắc kinh, tại Quảng an môn y viện lấy trạm trạm trang làm công pháp chủ trì chữa các bệnh mãn tính, mở ra phương pháp trạm trang trị liệu độc đáo.
Năm 1961, theo yêu cầu tiên sinh tới Trung y viện Bảo định, Hà bắc dậy trạm trang công.
Năm 1963, Hương Trai tiên sinh mất tại Thiên tân.
Hương Trai tiên sinh có rất nhiều môn nhân, rất nhiều người nổi tiếng về kĩ kích, nổi bật là Triệu Đạo Tân, Vưu Hành Hi, Hàn Tinh Kiều, Bặc Ân Phú, Trương Ân Đồng, Triệu Phùng Nghiêu, Diêu Tông Huân, Vương Bân Khôi...